Γενικά

Οι αποβολές σε μία εκτροφή αποτελούν το σημαντικότερο αναπαραγωγικό πρόβλημα και δυστυχώς είναι αρκετά συχνές. Τα αίτια μιας αποβολής ποικίλλουν και μπορεί να είναι μολυσματικά (βακτήρια, ιοί, μύκητες, παράσιτα) ή διατροφικά/διαχειριστικά σφάλματα (τοξιναιμία εγκυμοσύνης). Το μόνο βέβαιο είναι ότι λόγω των οικονομικών τους συνεπειών, οι αποβολές πρέπει να διερευνώνται από τον κτηνίατρο και να λαμβάνονται μέτρα αντιμετώπισης και πρόληψης τους.
Αρχικά, είναι σημαντικό να γνωρίζουμε ότι κάθε αποβολή θα πρέπει να αντιμετωπίζεται ως μολυσματική για τον άνθρωπο. Κάποια από τα βακτήρια που προκαλούν αποβολές μεταδίδονται στον άνθρωπο οπότε ο κτηνοτρόφος θα πρέπει να φορέσει γάντια για να πιάσει το έμβρυο και τους πλακούντες που έχουν αποβληθεί. Στη συνέχεια αυτά θα πρέπει να καίγονται και να πλένονται σχολαστικά τα χέρια. Επίσης, θα πρέπει να γίνουν απολυμάνσεις στο χώρο που έγινε η αποβολή ενώ η προβατίνα που απέβαλλε θα απομονωθεί για τουλάχιστον 2-3 εβδομάδες. Μετά από μια αποβολή, συνολικά στην εκτροφή θα πρέπει να μην ταΐζονται τα ζώα απευθείας από το πάτωμα αλλά να χρησιμοποιούνται ταΐστρες και το νερό να είναι καθαρό. Να μην επικρατεί συνωστισμός των ζώων και οι πρωτότοκες να βρίσκονται χωριστά από τις υπόλοιπες προβατίνες. Τέλος, μπορούμε να χορηγήσουμε αντιβιοτικά προληπτικά στα ζώα που είναι επίφοβα να αποβάλλουν.

Συχνότερες αιτίες αποβολών

Οι πιο συχνές αιτίες αποβολών στα μικρά μηρυκαστικά στην χώρα μας είναι, η Ενζωοτική αποβολή ( Chlamydophila abortus-Χλαμμύδια), η Τοξοπλάσμωση(Toxoplasma gondii) και η Βρουκέλλωση (Brucella melitensis).

• Ενζωοτική αποβολή-Χλαμμύδια: Τα ζώα αποβάλλουν τις τελευταίες εβδομάδες της κυοφορίας και παραμένουν φορείς για όλη τη ζωή τους. Μελλοντικά αυτές οι προβατίνες απεκκρίνουν το βακτήριο 2-3 μέρες πριν και μετά τον οίστρο και μολύνουν υγιείς προβατίνες ή τα αρσενικά κατά την επίβαση. Οι εμβολιασμοί γίνονται 4-6 εβδομάδες πριν τις οχείες και είναι αποτελεσματικοί. Θεραπευτικά χορηγείται οξυτετρακυκλίνη μακράς δράσης ενώ μπορούμε να τη χορηγήσουμε προληπτικά από τον 3ο μήνα της κυοφορίας (οικονομικά ασύμφορο μέτρο). Θα πρέπει να θυμόμαστε ότι μετά τη χορήγηση της αντιβίωσης οι αποβολές θα συνεχιστούν για κάποιο χρονικό διάστημα.

• Τοξοπλάσμωση: Πρόκειται για πρωτόζωο που μεταδίδεται με τα κόπρανα μολυσμένης γάτας. Ανάλογα με τον χρόνο μόλυνσης των προβατίνων ποικίλλουν τα συμπτώματα (Τα ζώα μπορεί να επιστρέψουν σε οίστρο ή να αποβάλλουν ή να γεννήσουν αδύναμα αρνιά φορείς του παρασίτου). Θεραπευτικά, μπορούμε να χορηγήσουμε οξυτετρακυκλίνη μακράς δράσης ή χλωροτετρακυκλίνη. Υπάρχει διαθέσιμο εμβόλιο αλλά δεν εισάγεται στην Ελλάδα.

• Βρουκέλλωση: Πρόκειται για νόσημα Υποχρεωτικής Δήλωσης. Στη χώρα μας εφαρμόζεται πρόγραμμα υποχρεωτικού εμβολιασμού των ζώων. Είναι ζωανθρωπονόσος, προκαλεί στον άνθρωπο Μελιταίο Πυρετό μέσω κατανάλωσης μη παστεριωμένου γάλακτος ή τυριών ή ατελώς ψημένου κρέατος μολυσμένων ζώων. Τα ανεμβολίαστα ζώα αποβάλλουν μαζικά την πρώτη φορά και έπειτα εκδηλώνονται σποραδικές αποβολές στην εκτροφή. Ο εμβολιασμός γίνεται σε ζώα 4-7 μηνών με ενστάλαξη στο μάτι, μια φορά για όλη τη ζωή του ζώου.

• Τοξιναιμία εγκυμοσύνης: Πρόκειται για μεταβολική νόσο κυρίως των προβάτων και σπανιότερα των αιγών. Η νόσος αφορά πρόβατα που είναι πολύ παχιά ή πολύ αδύνατα ή κυοφορούν περισσότερα από ένα έμβρυα. Προς το τέλος της εγκυμοσύνης οι ενεργειακές απαιτήσεις των ζώων είναι αυξημένες οπότε εάν υπάρχουν σφάλματα στη διατροφή εκδηλώνουν υπογλυκαιμία και υπερκετοναιμία (λόγω έλλειψης ενέργειας ο οργανισμός του ζώου καταβολίζει το λίπος και συσσωρεύονται κετόνες οι οποίες είναι τοξικές και προκαλούν νευρολογικά προβλήματα). Τα αρχικά συμπτώματα της νόσου είναι ανορεξία και απάθεια ενώ στη συνέχεια εμφανίζονται και νευρολογικά συμπτώματα μέχρι και τύφλωση. Εάν τα ζώα αποβάλλουν βελτιώνεται η κλινική τους εικόνα διαφορετικά πεθαίνουν. Πρόκειται για νόσο που αφορά συνολικά την εκτροφή. Στα ζώα με βαριά κλινική εικόνα μπορούμε να χορηγήσουμε θεραπευτικά ουσίες (όπως γλυκονικό νάτριο, προπιονικό νάτριο, προπυλενική γλυκόλη και μελάσσα) από το στόμα και γλυκόζη ενέσιμα ενώ επιβάλλεται η πρόκληση τοκετού ή η καισαρική. Η θεραπεία αυτή έχει υψηλό κόστος και δεν φέρει εγγυημένα αποτελέσματα. Στα υπόλοιπα ζώα που κυοφορούν αποφεύγεται ο συνωστισμός και βεβαιώνεται ότι υπάρχει επαρκής χώρος για να τρώνε και να πίνουν καθαρό και φρέσκο νερό. Πολύ σημαντική είναι η άσκηση των ζώων ενώ οι αποπαρασιτισμοί αναβάλλονται για λίγες ημέρες. Σημαντική είναι η πρόληψη της νόσου από την περίοδο των οχειών. Τα ζώα χωρίζονται σε ομάδες ανάλογα με το Δείκτη θρεπτικής κατάστασης τους και του αναπαραγωγικού σταδίου στο οποίο βρίσκονται και τους χορηγείται το κατάλληλο σιτηρέσιο ενώ φροντίζουμε να ασκούνται καθημερινά. Με τη συμβολή του κτηνιάτρου μπορούν να γίνουν μετρήσεις μιας ουσίας (BHBA) στο αίμα των ζώων ώστε να εντοπιστούν αυτά που έχουν προδιάθεση να εμφανίσουν τη νόσο εάν το πρόβλημα είναι έντονο στην εκτροφή.

Οι αποβολές μπορεί να έχουν τεράστιες οικονομικές συνέπειες στην εκτροφή οπότε είναι σημαντικό να καλούμε άμεσα τον κτηνίατρο και να λάβουμε μέτρα για την αντιμετώπισή τους.

Μαρία Μπέλη,Κτηνίατρος

Ζωοτεχνικό – Κτηνιατρικο Τμημα Venter

admin

See all author post