Μέρος Β
Τα βήματα εφαρμογής
- Τα βήματα εφαρμογής των ενδοκολπικών σπόγγων είναι παραπλήσια μεταξύ των προβατίνων και των αιγών, όμως θα πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη σημασία καθώς υπάρχουν και πολύ σημαντικές διαφορές μεταξύ τους, οι οποίες θα πρέπει να ακολουθηθούν στο ακέραιο.
- Άλλωστε είναι σημαντικό να θυμόμαστε πως το αναπαραγωγικό σύστημα από αυτά τα δύο είδη ζώων έχει κάποιες διαφορές και μία χαρακτηριστική διαφορά είναι ότι η μέση διάρκεια του οιστρικού κύκλου των προβάτων είναι 17 ημέρες ενώ των αιγών είναι 21 ημέρες.
- Επίσης θα πρέπει να έχουμε κατά νου ότι οποιαδήποτε απομάκρυνση από τις ενδεδειγμένες υποδείξεις θα έχει ως συνέπεια τη μείωση του ποσοστού επιτυχίας των γόνιμων συζεύξεων.
Ενδεικτικά Πρωτόκολλα εφαρμογής σπόγγων
- Στη συνέχεια αναφέρονται ενδεικτικά 2 πρωτόκολλα που έχουν εφαρμοστεί κατ’ επανάληψη στην Ελλάδα και έχουν παρουσιάσει ικανοποιητικά αποτελέσματα.
Πρωτόκολλο για προβατίνες
- Αρχικά οι σπόγγοι τοποθετούνται στις προβατίνες που θέλουμε να συγχρονίσουμε τους οίστρους τους. Η διαδικασία συνήθως λαμβάνει χώρα τις πρωινές ώρες και η ημέρα αυτή ονομάζεται «Ημέρα μηδέν» (Η0).
- Μετά από χρονικό διάστημα 2 εβδομάδων, την (Η13), γίνεται επίσης τις πρωινές ώρες η αφαίρεση των σπόγγων και ταυτόχρονα μία ενδομυϊκή ένεση με την ορμόνη PMSG (Intervet). Εδώ απαιτείται προσοχή ώστε η ένεση να γίνει αφού πρώτα αφαιρεθεί ο σπόγγος (άμεσα ή το πολύ σε χρονικό διάστημα μικρότερο των 6 ωρών).
- Στη συνέχεια, την (Η15) βάζουμε μέσα στο κοπάδι τα αρσενικά για να επιτευχθεί φυσική οχεία. Ανάλογα με την εποχή του έτους, την αντίδραση των θηλυκών στα σκευάσματα, την κατάσταση των αρσενικών και την αναλογία αρσενικών και θηλυκών ζώων, η εισαγωγή των αρσενικών μπορεί να γίνει και την (Η14).
- Διαφορετικά, αν πρόκειται να εφαρμόσουμε Τεχνητή Σπερματέγχυση, για τα επόμενα δύο 24ωρα μετά την αφαίρεση των σπόγγων κάνουμε έλεγχο για εμφάνιση οίστρων και εφαρμόζουμε Τ.Σ. περίπου 48 ώρες μετά την αφαίρεση των σπόγγων σε όσα θηλυκά εμφάνισαν οίστρο.
- Περίπου 50 με 60 ημέρες μετά την εισαγωγή των αρσενικών ή την εφαρμογή Τεχνητής Σπερματέγχυσης ελέγχουμε το κοπάδι για προσδιορισμό της εγκυμοσύνης με συσκευή υπέρηχου.
Πρωτόκολλο για αίγες
- Αρχικά οι σπόγγοι τοποθετούνται στις αίγες που θέλουμε να συγχρονίσουμε τους οίστρους τους. Η διαδικασία συνήθως λαμβάνει χώρα τις πρωινές ώρες και η ημέρα αυτή ονομάζεται «Ημέρα μηδέν» (Η0).
- Την ημέρα (Η9) γίνεται ενδομυϊκή ένεση με τις ορμόνες PMSG και το σκεύασμα Cloprostenol ή παραπλήσιο (Συνθετική προσταγλανδίνη/PGF2).
- Η αφαίρεση των σπόγγων γίνεται την ημέρα (Η11)
- Στη συνέχεια, την (Η13) βάζουμε μέσα στο κοπάδι τα αρσενικά για να επιτευχθεί φυσική οχεία.
- Διαφορετικά, αν πρόκειται να εφαρμόσουμε Τεχνητή Σπερματέγχυση, για τα επόμενα δύο 24ωρα μετά την αφαίρεση των σπόγγων κάνουμε έλεγχο για εμφάνιση οίστρων και εφαρμόζουμε Τ.Σ. περίπου 48 ώρες μετά την αφαίρεση των σπόγγων σε όσα θηλυκά εμφάνισαν οίστρο.
- Περίπου 50 με 60 ημέρες μετά την εισαγωγή των αρσενικών ή την εφαρμογή Τεχνητής Σπερματέγχυσης ελέγχουμε το κοπάδι για προσδιορισμό της εγκυμοσύνης με συσκευή υπέρηχου.
Κρίσιμα σημεία σχετικά με την PMSG
- Η ορμόνη PMSG χορηγείται ενδομυϊκά την (Η13) στα πρόβατα και την (Η9) στις αίγες.
- Η ορμόνη έρχεται σε σκόνη και θα πρέπει να αναμειχθεί με το υγρό που παρέχεται μαζί με τη συσκευασία κατά την ώρα της χορήγησης. Τα περισσότερα σκευάσματα όταν αναμειχθούν περιέχουν 200 μονάδες ορμόνης ανά ml. Όμως οι συσκευασίες μπορεί να διαφέρουν μεταξύ των διαφόρων εταιριών και γι’ αυτό απαιτείται προσοχή.
- Η ποσότητα της ορμόνης που θα πρέπει να χρησιμοποιηθεί κατά μέσο όρο είναι γύρω στα 2,5 ml (500 μονάδες) για κάθε ζώο.
- Όμως η ποσότητα των 2,5 ml δεν είναι απόλυτη. Διάφοροι παράγοντες θα πρέπει να ληφθούν υπόψη ώστε ν’ αποφασίσουμε για τη σωστή δόση κι επίσης, όταν υπάρχουν, λαμβάνουμε υπόψη τ’ αποτελέσματα από προηγούμενες εφαρμογές.
- Οι παράγοντες που λαμβάνονται υπόψη για την σωστή ποσότητα ορμόνης είναι: η φυλή του ζώου, το ποσοστό πολυδυμίας της μονάδας, ο μέσος όρος γαλακτοπαραγωγής των ζώων και η εποχή του έτους που εφαρμόζεται η χρήση των σπόγγων. Επίσης λαμβάνεται υπόψη αν θα εφαρμοστεί φυσική οχεία ή Τεχνητή Σπερματέγχυση.